MEKANİZMA

Evet arkadaşlar.Bugün uzun zamandır merak ettiğim bir çalışmayı sizlerle paylaşmak istiyorum. Evlerimizde bulunan guguklu saatlerin içinde çıkan kuşu bugüne kadar merak etmiştim.Nasıl çıkıyor diye.Bu merakımı bir saati sökerek giderdim. Bu konu hakkında bilgi edinmek isteyenleri için yararlı bir çalışma olacağını düşünüyorum.Bunun dışında mekanizma nedir? Nunun hakkında da kısa bir bilgi vermek istiyorum.Herkese hayırlı günler :)

MEKANİZMALAR

Genel olarak bir makinenin dinamik analizinde uzuvları arasında hareket iletimi ya da kuvvet iletimi incelenir. Bu işlevlere göre bu katı cisimlerin birbirlerine bağlanarak oluşturduğu uzuvlar topluluğuna farklı isimler vermek, genelde olmasa dahi, yapılan işlevin tanımlanmasında kolaylık sağlamaktadır. Eğer bu katı cisimler topluluğunun analizinde hareket iletimi, yer değiştirme-hız-ivme, söz konusu ise bu katı cisimlerin birbirlerine mafsallanarak oluşturduğu düzeneğe mekanizma adı verilir.

Vida: Vida, esas itibarı ile, silindirik bir mil üzerine vida profili adı verilen diş şeklinin helis eğrisi boyunca sarılması ile meydana gelir. Helis eğrisi, uzun dik kenarı, üzerine sarılacağı silindirin taban çevresine eşit olan bir dik üçgenin hipotenüsünün, silindir üzerine sarılışı sırasında oluşturduğu eğridir. Dik üçgenin kısa kenarı ise vidanın adımını göstermektedir ve helisin silindir yüzeyini bir defa dolanışındaki ilerleme miktarı olarak tanımlanabilir.

Somun: Somun, cıvata veya saplama ile beraber kullanılan, ana sökülebilir bağlantı elemanlarından biridir. Temel olarak, ortasında kılavuz çekilmiş (vida açılmış) bir delik olan basit bir parçadır.

Dişli Çark: Dişli çark, hareket aktarmak için kullanılan, üzerine çeşitli profillerde diş açılmış bir makine elemanıdır. Dişli çarklar ile hareketin yönünü değiştirmek, hızını, torkunu ve gücünü birbirlerine bağlı olarak belli bir verim kaybı ile değiştirmek mümkündür.

Düz dişli, sonsuz dişli, helis dişli, konik dişli, çavuş dişli, vb. çeşitleri vardır. Bir dişli çark tek başına kullanılamaz; manalı bir sistem için en az iki dişli çark bulunmalıdır. Dişli çark çifti basit bir makinedir. Kısaca "dişliler" de denir. Otomobil vites kutusu, mekanik saat, mikser, bisiklet, el matkabı gibi makinelerde dişliler vardır.

Guguklu Saat Tarihçesi ve Çalışma Prensibi

Saat, ilk defa MÖ 4000 yıllarında Mısır'da icat edildiği düşünülen, zamanı ölçmek için kullanılan, günümüzde mekanik ve dijital olarak farklı çeşitleri bulunan alet. Teknoloji ile öyle ilerlemiştir ki akıllı telefon, fotoğraf makinesinden sonra şimdi akıllı saatlerimiz de var. İlk saatler tabiki günümüzdekilerden çok daha farklıydı. İlk icat edilen saat yere 90 derece açı yapacak şekilde dikilen bir cisimin güneş tarafından oluşan gölge boyu ölçülerek çalışıyordu. Ne yazık ki bu saatin bir problemi vardı: Geceleri güneş olmadığı için geceleri zamanı ölçmek mümkün olmuyordu bunun üzerine Mısırlılar kum ve su saatini icat ettiler. Milenyumları geride bırakarak gelelim ilk mekanik saatlerimize; 

Guguklu saat, özellikle Fransa'nın doğusunda, İsviçre'de ve Almanya'da yapılan, köy üslubunda, sevimli bir "ağırlıklı saat" türüdür. Saatin iki ağırlığı, geleneksel olarak çam kozalağından yapılır. Guguklu saatteki otomat kuşum mekanizması, ses çarkıyla birlikte dönen ve birtakım kaldıraçları harekete getiren bir kamalı çarktan meydana gelmiştir. Kaldıraçlar bir yandan iki körüğe, öbür yandan da, tüneği üzerinde dengede duran kuşa bağlıdır. Saatin çalma vakti gelince, otomat kuş, açılan minik bir kapıyı kendisi ile birlikte sürükleyerek, düzenli bir şekilde, hızlıca ilerler. Sonra bir tel, kuşu, kuyruğundan kaldırarak, öne doğru eğilmesini sağlar. Kuşun ağzına bağlı başka bir tel de, gagasının açılmasını sağlamaktadır. Bu sırada kaldıraçlar, kamalı çarkın üzerine kaçarlar; her biri ayrı perdeden ses çıkartacak şekilde yapılmış iki körük de, hemen birbiri ardından kapanır ve o arada, ormanlarda guguk kuşlarından duyulan ses ya da Beethoven'in ünlü eseri Pastoral Senfonisi'nin melodisi çalar. Tahtadan yontulan minik kuş, saat başını bildirme görevini bitirince, usulca yerinden doğrulur ve üzerine kapanan kapıyı da beraberinde sürükleyerek, gözden kaybolur.

Saatin hareketi olarak belirtilen beyni kısım pirinç ve çelik çarklardan oluşur.Saati tutar ve guguk kuşunu dışarı çıkartır.Mekanizmalar 2 pirinç mekanizma arasında oluşur.

Ardından çanı sabitleyen ve zamanlayan mekanizma yerleştirilir.

Her zincir altta bulunan delikten kasanın içine girer. Sonra mekanizmadaki bir çarka girer. Sonrada kasanın altındaki başka bir delikten dışarı çıkar. Ardından zinciri çeken dökme demir ağırlıklar konur.

 Çarklar kapıyı ve guguk kuşunu birbirine bağlayan küçük bir teli çeker.Buda guguk kuşunun dışarı çıkacağı anda kapıyı açar.

Kuşun guguk sesi aslında 2 ufak körükten çıkan havanın sesidir.

 Saatin çarklarının dönmesi uçlarındaki ağırlıkları yukarı çekiyor.Buda zinciri çekerek hareketi sağlıyor.Bu hareket saatin kadranlarını hareket ettirir.Sonra da sarkaç düzene girer.

 Kasanın deliklerinde geçen telden bahsetmiştik.Bu tel 2 pirinç tabakanın arasında bulunan,resimlerde de görüldüğü gibi siyah çarka bağlıdır.Siyah çark 1 tur döndüğünde bağlı olduğu pirinç çark çeyrek tur döner.
 

 Bu dönen çeyrek tur çark arka tarafından bulunan çarkı döndürür ve buda saatin kadranını döndürür.

 Saatin içinde bulunan çeşitli çarklar.Soldaki 2 çark saatin kadranı çevrilmesi yönünde kullanılır. 3. çark kurulmuş olan saat geldiğinde tetiklenir ve körükleri harekete geçirmeye başlar. Son çark ise guguk kuşunun dışarı çıkması için gerekli hareketini sağlayan çarklardan biridir.

 SAAT İÇİNDE BULUNAN ELEMANLAR

 Bağlantı Aparatı: İki pirinç plakayı sabitlemek için bulunur.Uzunluğu 8 cm’dir.İki ucuda cıvatadır.Plakaların deliklerinden geçerek somunlanırlar ve 2 plakayı sabit tutar.

 Cıvata: Saat içinde 12 adet bu cıvatadan bulunur.Bulundukları yerler saat göstergesini şaseye bağlamak için.Bir diğer bölümü ise körükleri şaseye sabitlemek için. Ve son bulnduğu yerde şasenin kapağının açılıp kapanmasında kullanılır.Düz vida kullanılmıştır.

 Somunlar:Somunlar,bir önceki resimdeki cıvataları sabit tutmak için kullanılmıştır.2 mm çapa sahiptir.2 plakayı sabitlemek için kullanılmıştır.Bunun yanında yine saat göstergesini sabitlemek için kullanılmıştır.

 Pullar:Plastik pul kullanılmıştır. Pullar kapakları sabitleyen vidalarla birlikte kullanılmıştır.

Arkadaşlar kafanızda birşeylerin canlanmasında yardımcı olabildiysem ne mutlu bana.Detaylı bilgi için internet sitesine bakabilirsiniz.

http://www.sanalmercek.com/2014/08/guguklu-saat-tarihcesi-ve-calisma-prensibi.html